• CALLIGRAPHY
This is the word that comes up most often when people see some of my drawings for the first time. But a calligrapher perpetuates (sometimes by modernizing it) a tradition – Western, Eastern or another -  giving legible texts and follows very specific rules that I am not familiar with. So, I am not a calligrapher.
However, it is clear that these traditions inspire me aesthetically.

​

• CALLIGRAPHIE
C’est le mot qui revient le plus souvent quand les gens voient pour la première fois certains de mes dessins. Mais un calligraphe perpétue (parfois en la modernisant) une tradition occidentale, orientale ou autre… qui donne à lire des textes et obéit à des règles très précises que je ne maîtrise pas. Je ne suis donc pas un calligraphe. Cependant, il est évident que ces  traditions m’inspirent dans leur dimension esthétique.

​

• HAT
İnsanların çizimlerimi ilk defa gördüklerinde hemen hemen ilk akıllarına gelen kelime.
Ancak bir hattat, sonuçta okunabilir metinler ortaya çıkaran -Doğu’ya, Batı’ya ya da başka bir bölgeye ait- bir geleneği (bazen modernize ederek) sürdürür ve benim aşina olmadığım çok özel kuralları izler. Bu nedenle ben bir hattat değilim. Ancak, bu geleneklerin estetik açıdan bana ilham verdiği yadsınamaz.

​

• OTHER INFLUENCES

Miniatures, art déco, Gothic painting, Baroque, African art, icons ... and this list is not exhaustive. You can also find in some of my drawings a direct reference to other artists, as in "Mes Demoiselles", a nod to Picasso. But initially I did not intend to go in that direction. By working on the "calligraphic" forms that one can see in this drawing, I got the idea of making brothel characters out of them. How, then, not to think of Picasso and his "Demoiselles d'Avignon"...
Occasionally, I have in mind a painting of an artist right from the beginning. "The Snake Charmer" by Henri Rousseau for example for the drawing entitled "Beautiful Néhalé". But I did not go and inspect how Rousseau had composed his painting. I had rather a memory, a feeling, a desire. In this case a desire for the exotic, maybe related to the years I lived in Africa. At the end of the day, the result was a drawing entitled "Beautiful Néhalé" after the title of an erotic-exotic poem from the eighteenth century. From Henri Rousseau, remain perhaps the woman, the snake and a few palms but nothing more. And the drawing has actually not much to do with the poem.

​

• AUTRES INFLUENCES
Les miniatures, l’art déco, la peinture gothique, le baroque, l'art africain, les icônes… Et cette énumération est loin d’être exhaustive. On peut aussi trouver dans certains de mes dessins une référence directe à d'autres artistes, comme dans "Mes Demoiselles", clin d'oeil à Picasso. Mais au départ je n'avais pas du tout l'intention d'aller dans cette direction. C'est en travaillant sur les formes "calligraphiques" que l'on voit dans ce dessin que m'est venue l'idée d'en faire des personnages de bordel. Comment, alors, ne pas penser à Picasso et à ses "Demoiselles d'Avignon" ? Il m'arrive aussi d'avoir en tête dès le départ, le tableau d'un autre artiste. «  La Charmeuse de serpent » du douanier Rousseau par exemple pour le dessin intitulé "Belle Néhalé". Mais je ne suis pas allé regarder comment Rousseau avait composé son tableau. J'avais plutôt en tête un souvenir, une impression, un désir. En l’occurrence un désir d’exotisme peut-être en rapport avec les années où j’ai vécu en Afrique. A l’arrivée, cela donne un dessin intitulé « Belle Néhalé » d’après le titre d’un poème érotico-exotique du XVIIIème siècle. Du douanier Rousseau, il reste peut-être la femme, le serpent et quelques palmes mais guère plus. Et le dessin n’a en fait pas grand-chose à voir avec le poème.

​

• DİĞER ETKİLER
Minyatürler, art déco, gotik, barok, Afrika sanatı, ikonalar…bu liste daha da genişletilebilir.
"Mes Demoiselles" gibi (Picasso’ya bir selam) bazı çizimlerimde diğer sanatçılara doğrudan bir atıf görebilirsiniz. Çizime başlarken niyetim bu olmasa da, çizimde yer alan “kaligrafik” formlar üstünde çalışırken aklımda bu formlardan birer randevu evi karakteri yaratma fikri oluştu. Bu formları görünce Picasso ve “Demoiselles d'Avignon" tablosunu düşünmemek elbette mümkün değil…
Bazı durumlarda ise daha çizime başlarken aklımda bir sanatçının tablosuyla yola çıkıyorum. Örneğin "Beautiful Nehale" adlı çizimim için Henri Rousseau’nun "Yılan Oynatıcısı" tablosunu düşünmem gibi. Ancak bu çizim sırasında Rousseau tablosunu nasıl yapmıştı diye gidip araştırmadım. Daha ziyade bu tablodan aklımda kalan anı, tablonun bende yarattığı duygu ve arzu üzerinden çalıştım. Bu çizim özelinde bu arzu, belki de Afrika’da yaşadığım yıllara bağlı olarak, egzotiğe duyulan bir arzuydu. Sonuç olarak “Beautiful Néhalé” ismiyle, erotik-egzotik bir 18. yüzyıl şiiriyle aynı adı taşıyan bir çizim ortaya çıktı. Çizimde Henri Rousseau’dan belki kadın figurü, yılan ve birkaç palmiye kaldı ancak bundan fazlası değil. Aslında çizimin şiir ile de çok ilgisi yok.

​

• CREATION PROCESS
The starting point is often a kind of sketch - I call it my "scribbles" - based on various signs, identifiable or not, that intermingle quite freely. When a form seems interesting enough - and sometimes it takes a lot of sketches for this to happen ... - I work on the sketch again and again, I adjust the lines, I recompose the form, I create the thick and thin strokes, I balance, I adjust ... This is primarily a work on the form, without a priori on the possible significance it might take. But pretty soon it turns out to be rather biomorphic, zoomorphic, anthropomorphic or resolutely abstract. This affects my itinerary on how to rework and interpret it. From the same form, I usually make several drawings since multiple graphic options appear during the process. It would be a shame to select only one.

​

• PROCESSUS DE CREATION
Le point de départ est souvent une sorte d’esquisse à base de signes divers, identifiables ou pas qui s’entremêlent très librement.  Quand une forme intéressante apparaît - et il faut parfois beaucoup d’esquisses pour que cela se produise… -,  je reprends le croquis encore et encore,  j’ajuste les lignes, je recompose la forme, je crée des pleins et des déliés, j’équilibre, j’ajuste… 
C’est d’abord un travail sur la forme, sans a priori sur l’éventuelle signification qu’elle pourrait prendre. Mais assez vite elle se révèle être plutôt végétale, zoomorphe, anthropomorphe ou résolument abstraite. Ce qui influe bien sûr sur ma manière de la retravailler et de l’interpréter.
A partir d’une même forme, je réalise souvent plusieurs dessins car au cours du processus de création de multiples possibilités graphiques apparaissent. Il serait dommage de n'en retenir qu'une.

​

• YARATMA SÜRECİ
Başlangıç noktası genellikle içiçe geçmiş ve oldukça özgür bir biçimde hareket eden, tanımlanabilir ya da tanımsız çeşitli işaretlerden oluşan bir takım eskizler – ben bunlara karalamalarım diyorum – oluyor.
Bir form yeterince ilginç göründüğünde - ve bazen bunun olması için birçok eskiz gerekiyor – bu formu tekrar tekrar çalışıyorum. Çizgileri yeniden diziyorum, ince ve kalın vuruşları ayarlıyorum, dengeyi yeniden kuruyorum, düzeltiyorum…Çalışma aslında öncelikle form üzerine gelişiyor.
Bir süre sonra biyomorfik, zoomorfik, antropomorfik ya da tamamen soyut bir form ortaya çıkıyor. Ortaya çıkan bu form da üzerinde yeniden çalışırken ve yorumlarken beni mutlaka etkiliyor.
Genelde aynı formdan birden fazla çizim hazırlıyorum. Çünkü çalışırken süreç içinde birden fazla grafik opsiyon ortaya çıkıyor. Sadece birini seçmek yazık olurdu.

​

​

• TECHNIC
For now, I work only on paper with ink, markers, silver or gold paint... I also use printed papers ("ebru" paper among others) as a medium for drawing, or to produce elements cut out and pasted into other drawings. Most drawings made over the last 3 years are in 56 x 76 format.

​

• TECHNIQUE
Pour l'instant, je travaille uniquement sur papier avec de l'encre, des feutres, de la peinture dorée ou argentée... J'utilise aussi des papiers imprimés (papier "ebru" pour la reliure en particulier) soit comme support du dessin, soit pour réaliser des éléments découpés et collés dans d'autres dessins.

​

• TEKNİK
Şimdilik, mürekkep, keçeli kalem, altın ya da gümüş boya ile sadece kağıt üzerinde çalışıyorum... Aynı zamanda da hem üstüne çizmek için, hem de kesip yapıştırarak başka çizimlerde kullanmak için basılı kağıtları (“ebru” kağıdı gibi) kullanıyorum. Son 3 yılda yapılan çizimlerimin çoğu 56 x 76 formatında.

​

​

 

• TITLES
I gave titles to my drawings so I can find them more easily. More convenient than numbers... One should not give too much importance to these. Except in a few instances where interpretation seems obvious ("Adam and Eve," for example ...) In fact, these titles represent often one of the ideas that crossed my mind while working on a particular drawing. One among many others. In the end, I retain the title that "sounds" best... There are some titles referring to mythology (Oedipus, the Sphinx, Icarus, Adam and Eve...). They have rarely been the starting point of the drawing. But the mythologies provide so many stories, characters, situations, that it is rare not to find an inspiration or interpretation ... retrospectively.

• LES TITRES
J’ai donné des titres à mes dessins pour pouvoir m’y retrouver plus facilement. Plus pratique que des numéros… Il ne faut pas y attacher trop d’importance. Sauf dans quelques cas où l’interprétation paraît évidente (« Adam et Eve » par exemple…) En fait, ces titres correspondent à l’une des idées qui m’ont traversé l’esprit pendant que je travaillais. Une parmi beaucoup d’autres. Au final, je retiens le titre qui « sonne » le mieux… à l’oreille.
Il y a quelques titres qui font référence à la mythologie (Œdipe, le Sphinx, Icare, Adam et Eve… ). Ils  ont rarement constitué le point de départ du dessin. Mais les mythologies offrent tant d'histoires, de personnages, de situations qu'il est bien rare qu'on ne puisse pas y trouver une source d'inspiration ou d'interprétation... a posteriori. 

• İSİMLER
Çizimlerime tüm çizimler arasında yolumu daha rahat bulabilmek için isim veriyorum. Numara vermekten daha kolay geliyor. Bu yüzden isimlere fazla önem vermeyin. Sadece bazı çizimlerimin isimleri (örneğin, "Adem ve Havva"...) çizime doğrudan atıfta bulunuyor. Aslında, isimler genelde belirli bir çizim üzerinden çalışırken aklımdan geçen fikirlerden birini temsil ediyor. Birçok fikirden sadece birini... Sonunda, kulağa en iyi gelen ismi seçiyorum.
Bazı isimler ise mitolojiye gönderme yapıyor (Oedipus, Sfenks, Ikarus, Adem ve Havva...).
Bu isimler nadiren çizimin başlangıç noktası olmuş olsa da mitolojiler o kadar çok hikaye, karakter, durum barındırıyor ki, çizimlerimde –sonradan da olsa-  mitolojiden bir ilham ya da yorumlama bulmamak çok nadir bir durum.

​

​

 

• A BELATED VOCATION
I had actually made a first exhibition – a very modest one -, about thirty years ago. And then circumstances, the odds of life, opportunities and perhaps too much curiosity led me to other places: music, radio presentation, journalism, publishing, writing and finally the cultural management and diffusion that have occupied me for over 20 years in different countries of Europe and Africa during my tenure at the French Ministry of Foreign Affairs (Tunisia, Morocco, Turkey, France, Benin, Poland...). During this period, I organized more than fifty exhibitions... for other artists. This probably led to some frustration. When I had the means, I decided to resume my graphic design work where I left off 30 years ago. At the very beginning...

​

• UNE VOCATION TARDIVE ?
J’avais fait fait une première exposition – très modeste – il y a une trentaine d’années.
Et puis les circonstances, les hasards de la vie, les opportunités et peut-être une trop grande curiosité m’ont conduit vers d’autres horizons : la musique, l’animation radio, le journalisme, l’édition, l’écriture et finalement le management et la diffusion culturels qui m’ont occupé pendant plus de 20 ans dans différents pays d’Europe et d’Afrique pour le compte du Ministère français des Affaires étrangères (Tunisie, Maroc, Turquie, France, Bénin, Pologne.. ). Durant cette période, j’ai organisé une cinquantaine d’ expositions… pour d’autres artistes. De là est sans doute née une certaine frustration. Quand j’en ai eu les moyens, j’ai décidé de reprendre mon travail de création graphique là où je l’avais laissé. C'est à dire au tout début...

​

• GECİKMIŞ BIR VOKASYON
Aslında yaklaşık 30 yıl önce – oldukça mütevazi – bir ilk sergim olmuştu. Ve sonra şartlar, hayat, fırsatlar ve belki de en çok “fazla merak” beni başka yerlere götürdü: müzik, radyoculuk, gazetecilik, yayıncılık, yazarlık ve son olarak 20 yıldır Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndaki görevim çerçevesinde Avrupa ve Afrika’da birçok ülkede (Tunus, Fas, Türkiye, Fransa, Benin, Polonya) kültür kurumu işletmeciliği... Bu dönemde, toplam elliden fazla sergi düzenledim...başka sanatçılar için. Bu bende büyük ihtimalle bir früstrasyon doğurdu. İmkan bulduğum zaman, grafik tasarıma 30 yıl önce kaldığım yerden devam etmeye karar verdim…Yani ta en başından…